Hai “cây gạo” của Hoàng Tuấn Anh

 13:51 | Thứ bảy, 16/05/2020  0
Cây phát gạo tự động, sáng chế của Hoàng Tuấn Anh, Giám đốc điều hành (CEO) Công ty CP Vũ Trụ Xanh, làm đầy nồi cơm người nghèo trong những ngày giãn cách xã hội vì COVID-19. Sau vài tuần, số lượng máy ATM gạo đã lên đến 60 trên cả nước.

Đỡ nhau lúc ngặt

Một buổi chiều giữa tháng 4.2020, tại địa chỉ 204b Vườn Lài, phường Phú Thọ Hòa, quận Tân Phú (TP.HCM). Một chiếc xe máy xịch tới. Mạnh thường quân ủng hộ bao gạo rồi vội vã quay xe. Không lưu lại danh tính. Trên vỉa hè, dòng người xếp hàng giữ cự ly 2m theo khuyến nghị của ngành y tế, chờ tới phiên mình. Mỗi lượt gạo rót áng chừng vừa một gia đình 4 miệng ăn vài ngày không đứt bữa. Dân tựa vào dân. 

Hoàng Tuấn Anh, người khởi xướng "cây ATM gạo" có lức lan tỏa mãnh liệt trong cơn đại dịch. Ảnh: Trung Dũng

Chưa có vắc-xin đặc trị cho virus bùng phát từ Vũ Hán. Chưa biết khi nào đại dịch sẽ qua đi. Chưa biết nhu cầu xã hội đến đâu trong khi nguồn lực thì hữu hạn. Cây gạo Vườn Lài hoạt động 24/24, phục vụ 3.000 - 5.000 lượt người. “Cây gạo khước từ khoảng 10% mỗi ngày”, Hoàng Tuấn Anh xác nhận. Người nhận gạo được yêu cầu gỡ nón, cởi áo khoác dù không tháo khẩu trang. Camera tích hợp trong chuông cảm ứng chuyển động ghi lại hình ảnh, tự động “nhận dạng” trong trường hợp người nhận quay vòng. Công nghệ chưa triệt để khi người nhận… thay áo. Xuất phát từ bài toán kinh tế, định lượng 1,5kg mỗi lượt mang lại lợi ích không đủ lớn để khuyến khích hành vi quay vòng, tốn thời gian được quy đổi như một loại chi phí. 

Đại dịch càn quét thành phần dễ bị tổn thương. Thoạt đầu, Tuấn Anh cùng thân hữu chuẩn bị 5 tấn gạo, chủ trương đưa đến những xóm trọ tại địa phương. Giải pháp thủ công không an toàn, đi ngược với chủ trương giãn cách xã hội từ Chính phủ. Chưa kể khó xác định thành phần có nhu cầu thực sự. Sau một đêm suy nghĩ, ý tưởng ứng dụng công nghệ định hình. Đầu giờ sáng lập tức triển khai. Thiếu linh kiện, anh gỡ luôn mô-tơ hơi từ dàn máy kiểm định khóa điện tử đầu tư hơn tỷ bạc, xài đỡ. Chạy đua gấp rút thời đại dịch. Cuối giờ chiều, thử máy và hiệu chỉnh.

Đông đảo người dân xếp hàng nhận gạo tại "cây ATM gạo"  đường Vườn Lài quận Tân Phú. Ảnh: Trung Dũng

Kế hoạch phát 500kg gạo trong ngày đầu tiên phá sản. Nhu cầu thực tế gấp đôi. Ngày kế tiếp, máy nhả 3 tấn gạo. Hình ảnh cây gạo Vườn Lài phủ sóng mạng xã hội và phương tiện truyền thông. Mạnh thường quân tiếp sức. Gạo ùn ùn đổ về. Cây gạo trở thành cầu nối trung chuyển lòng trắc ẩn, nâng đỡ tầng lớp hết tiền khi vừa ráo mồ hôi. Vốn xã hội từ khu vực thứ ba phản ứng hiệu quả, kịp thời khi mà tuyên bố chính sách an sinh xã hội có độ trễ, còn thị trường thì bàng quan. 

Hiệu ứng thiện nguyện  lan tỏa. Nhiều địa phương ngỏ ý được chuyển giao công nghệ. Tuấn Anh cho biết nguồn lực sẵn có tài trợ 15 cây gạo cho những tổ chức, cá nhân có lòng. Nếu nhu cầu vượt quá khả năng tài chính, anh sẵn sàng cung ứng với mức giá không lợi nhuận. Đội ngũ kỹ thuật của PHGLock trưng dụng đi vác gạo được rút về, tập trung sản xuất. Khiếm hụt lực lượng, quanh khu vực phát gạo treo bảng tuyển lao động thời vụ. Thợ phụ thù lao 300 ngàn đồng/ngày. Thợ hàn, thợ nhôm cao hơn, 500 ngàn đồng/ngày. “Có người đề nghị mức cao hơn gấp rưỡi mặt bằng thu nhập bình quân của nhân viên công ty”, Tuấn Anh có phần hụt hẫng khi nhắc đến một vài trường hợp đến xếp hàng nhận gạo. 

Thay vì đứng cùng người già, phụ nữ, trẻ em, thanh niên sức dài vai rộng được khuyến khích làm việc thời vụ. Giá trị cộng thêm là niềm vui thiện nguyện. Vừa nhận, vừa được cho. Nhiều ngày qua, tấm bảng tuyển dụng vẫn chưa gỡ xuống.

Gác việc riêng, chung tay vì cộng đồng

Chuông cảm ứng chuyển động gắn bên những vòi tuôn gạo là một cấu phần trong khóa cửa thông minh PHGLock (Úc), sản phẩm chủ lực mà Vũ Trụ Xanh là nhà phân phối độc quyền tại thị trường Việt Nam từ 2010. Sau 13 năm học và làm việc tại Úc, Tuấn Anh quay lại quê nhà. Gia đình là bến đậu bình an khi chàng trai trẻ gặp biến cố kinh doanh ở tuổi 25.  

Ý tưởng hay và mô hình thiết thực của Tuấn Anh đã nhận được sự hưởng ứng, đóng góp của đông đảo mạnh thường quân, lan toả thêm nhiều "cây ATM gạo" trên cả nước. Ảnh: Trung Dũng

Quyết định kinh doanh ngành khóa điện tử có phần bắt nguồn từ nhu cầu cá nhân. Mấy chục phòng trọ cho thuê khiến những xâu chìa khóa cân bằng ký lô. “Khá rối” - Tuấn Anh nhắc lại cảm giác được giao tay hòm chìa khóa. “Ba món đồ bất ly thân mỗi khi ra khỏi nhà là điện thoại, bóp và xâu chìa khóa. Mình góp phần giảm bớt một món”, Tuấn Anh kỳ vọng. 

Thị trường khóa điện tử cách nay 10 năm khá manh mún. Mức độ nhận biết của cộng đồng về sản phẩm này còn giới hạn, huống chi nhu cầu. Thay vì tập trung bán hàng, anh dành ba năm đầu xây dựng hệ thống phân phối, trung tâm bảo hành, đào tạo kỹ năng cho nhân viên… trước khi chính thức đưa sản phẩm ra thị trường. Quy mô thị trường cần thêm thời gian để lớn. Xuất phát sau nhưng PHGLock hiện đã bứt lên tốp đầu. “Cứ 5 cái khóa điện tử bán ra, một là PHGLock, tương ứng 20% thị phần”, Tuấn Anh công bố doanh số hơn 50 ngàn bộ khóa điện tử của năm 2019. Thị trường khởi sắc lần đầu tiên mang lại lợi nhuận cho Vũ Trụ Xanh trong hai năm gần đây. Tuy nhiên, Hội đồng quản trị quyết định tái đầu tư toàn bộ lợi nhuận xây dựng phòng kiểm định chất lượng. 

Người Việt sử dụng cửa rất khác phần còn lại của thế giới, ưa chuộng gỗ tự nhiên. Chất liệu này dễ bị biến dạng, tác động đến quá trình vận hành của khóa điện tử. Chưa dừng ở đó, tần suất sử dụng cũng là một yếu tố được chú trọng, chẳng hạn không ai mua khóa công suất thiết kế cho buồng bệnh lắp vô phòng ngủ. Đa dạng hóa dải sản phẩm theo nhu cầu thị trường chỉ quyết định 40% sự hài lòng của khách hàng. Theo anh, 60% còn lại chia đều cho khâu lắp đặt và chương trình hậu mãi. 

Đội ngũ kỹ thuật của PHGLock đang gấp rút làm thêm các cây “ATM gạo” để kịp thời chuyển giao cho nhiều địa phương khác. Ảnh: Trung Dũng

Hơn 30 trung tâm bảo hành trên khắp cả nước, kết nối với mạng lưới thợ sửa khóa cơ, sẵn sàng hỗ trợ khách hàng trong trường hợp khẩn cấp. Trên 80% cuộc gọi đến đường dây nóng phản ánh sự cố không vào được nhà do khóa hết pin. Gia chủ có thể tự xử lý bằng một cục sạc dự phòng. 

Hai tháng cuối năm 2019, hệ thống đại lý tăng gấp đôi, lên 600 đơn vị. Nếu không gặp đại dịch, số lượng đại lý có thể tăng lên 2.000 trong nửa đầu 2020. Hỏi công nghệ mở rộng mạng lưới đại lý theo cấp số nhân, Tuấn Anh nhìn sang thị trường camera với gần 20 ngàn đại lý trên cả nước, có đội ngũ bán hàng chuyên nghiệp, am hiểu kỹ thuật do đặc thù sản phẩm công nghệ. Cạnh tranh gay gắt khiến biên lợi nhuận ngành giảm mạnh. Hợp tác với lực lượng bán hàng hùng hậu này, đôi bên cùng thắng. 

Tuấn Anh nhận xét ít người Việt giữ được quyền kiểm soát kênh phân phối dù bỏ công khai phá thị trường. “Mục tiêu của tôi là gia tăng thị phần lên 30-40%”, Tuấn Anh không giấu giếm tham vọng gia cố kênh phân phối, công cụ phòng thủ trong tình huống thị trường xuất hiện những tay chơi tầm cỡ đến từ bên ngoài. Quy mô thị trường bắt đầu chu kỳ tăng trưởng nhanh (30%/năm) khiến “ổ bánh” khóa điện tử ngày càng trở nên hấp dẫn. 

Sau một thập niên khởi sự, đầu năm nay PHGLock công bố sản phẩm tòa nhà thông minh, làm thầu phụ cho những nhà đầu tư chung cư. Giải pháp công nghệ cho hệ thống lớn đòi hỏi hàm lượng công nghệ phức tạp hơn. Phân khúc này cũng chưa nhiều nhà thầu như mảng dịch vụ nhà thông minh riêng lẻ. 

Đại dịch. Việc kinh doanh tạm gác, tập trung nguồn lực cho hoạt động cộng đồng. Những chiếc máy phát gạo tự động tiếp tục xuất xưởng. Nghĩa là sẽ có thêm gạo trút vào nồi cơm đồng bào trong cơn thắt ngặt. Còn “cây gạo” của Tuấn Anh, thách thức trùng trùng phía trước. Khóa điện tử không phải hàng hàng hóa thiết yếu mà xã hội cần trong thời “mắc dịch”. 

Thượng Tùng – Trung Dũng 

bài viết liên quan
để lại bình luận của bạn
có thể bạn quan tâm

Đọc tin nhanh

*Chỉ được phép sử dụng thông tin từ website này khi có chấp thuận bằng văn bản của Người Đô Thị.