TP.HCM: Metro số 2 dùng công nghệ châu Âu, tàu tự động hóa cấp cao nhất

Đường sắt đô thị số 1 TP.HCM. Ảnh: HURC1

Thông tin tại cuộc họp báo cung cấp thông tin về các vấn đề kinh tế - xã hội trên địa bàn TP.HCM chiều 4.12.2025, đại diện Ban Quản lý Đường sắt đô thị TP.HCM (MAUR) cho biết Dự án tuyến Metro số 2, dự kiến khởi công đầu năm 2026, sẽ được Ban chỉ đạo phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt trên địa bàn TP.HCM, UBND Thành phố áp dụng các cơ chế chính sách đặc thù, đặc biệt của Nghị quyết 188 của Quốc hội, các quy định hiện nay của Luật Đấu thầu sửa đổi, Luật Đường sắt.

UBND TP.HCM cũng đã ban hành Quyết định số 2570 ngày 7.10.2025 về Kế hoạch triển khai Dự án tuyến Metro số 2, trong đó chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, Chủ đầu tư khẩn trương hoàn thiện các thủ tục thẩm định, trình phê duyệt điều chỉnh Dự án, bảo đảm mục tiêu khởi công Dự án trước ngày 19.1.2026 để chào mừng Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ 14 của Đảng.

Trước đó, tháng 10.2025, MAUR và các Tư vấn của Dự án đã tổ chức hội nghị quốc tế thông tin và tham vấn về chiến lược lựa chọn nhà thầu tổng thể, gói thầu EPC. Trên cơ sở đó, MAUR đã báo cáo UBND Thành phố thực hiện mô hình EPC - hợp đồng tổng thầu trọn gói - cho toàn dự án.  

“Dự án tuyến Metro số 2 trong quá trình tổ chức triển khai thiết kế FEED (giai đoạn thiết kế kỹ thuật tổng thể)  đã được UBND Thành phố chấp thuận về phương án công nghệ cho dự án phổ biến hiện nay với nền tảng chính là hệ thống tiêu chuẩn châu Âu, trong đó có hệ thống đoàn tàu với mức độ tự động hóa cấp cao nhất/GoA4 theo xu hướng hiện nay của thế giới,” đại diện MAUR cho biết.

GoA4 (Grade of Automation 4) đại diện cho cấp độ Vận hành tàu hoàn toàn không có người lái (UTO - Unattended Train Operation). Chuẩn GoA4 là mức tự động hóa cao nhất, biến tàu thành một hệ thống tự hành hoàn toàn, không cần nhân viên trên tàu, và được coi là tương lai của vận tải đường sắt đô thị hiện đại ở châu Âu và trên toàn thế giới.

Mọi chức năng vận hành tàu đều được hệ thống tự động hóa thực hiện mà không cần bất kỳ nhân viên nào trên tàu, bao gồm: khởi hành, lái và dừng tàu, vận hành cửa và xử lý các tình huống gián đoạn hoặc khẩn cấp.

Việc áp dụng GoA4 trong các hệ thống đường sắt đô thị và đang được nghiên cứu cho đường sắt chính tuyến ở châu Âu được đánh giá mang lại nhiều lợi ích, như tăng công suất, cho phép khoảng cách giữa các tàu ngắn hơn, giúp tăng số lượng tàu hoạt động trên tuyến. Tự động hóa giúp giảm chi phí vận hành, như nhu cầu về lái và phục vụ trên tàu.

Việc tự động hóa còn tăng độ tin cậy và đảm bảo đúng giờ, giảm sai sót và sự biến động do con người gây ra, giúp tàu chạy chính xác theo lịch trình. Ngoài ra, hệ thống này còn vận hành tối ưu hóa việc tăng/giảm tốc giúp tiết kiệm năng lượng trong vận hành tổng thể.

Liên quan đến tuyến metro số 3 và số 4, MAUR cho biết thời gian qua, một số nhà đầu tư quan tâm và mong muốn được đầu tư các tuyến đường sắt đô thị, trong đó có tuyến metro số 3 và số 4, UBND Thành phố đang giao Sở Tài chính chủ trì phối hợp với các sở ngành để hướng dẫn các nhà đầu tư các thủ tục tiếp theo.

Sửa mái che thang cuốn ga Ba Son metro số 1 

Liên quan đến tuyến metro số 1 (Bến Thành – Suối Tiên), MAUR cũng cung cấp thông tin phản ánh về việc thang cuốn ở khu vực ga ngầm Ba Son bị ngừng hoạt động do tấm kính mái che của toà nhà gần lối vào bị nứt, khiến hành khách phải đi bộ thay vì dùng thang máy.

Nhà ga ngầm Ba Son có 5 lối lên/xuống để hành khách ra vào ga trong đó lối 4 và lối 5 kết nối với toà nhà SaiGon Marina. Tòa nhà này mới khánh thành hồi tháng 8.2025.

Qua kiểm tra, bộ phận kỹ thuật tại nhà ga Ba Son ghi nhận một phần mái kính bên trên vị trí thang cuốn của lối lên/xuống số 5 kết nối ga metro nằm bên trong toà nhà SaiGon Marina bị nứt không đảm bảo an toàn cho hành khách khi sử dụng. Do đó, MAUR phối hợp Công ty vận hành tuyến metro số 1 và Chủ đầu tư toà nhà Saigon Marina tạm thời ngưng hoạt động của thang cuốn này. Nhân viên nhà ga được chỉ đạo hướng dẫn hành khách tạm thời có thể dùng thang máy (đứng) để thay thế nếu cần.

Chủ đầu tư tòa nhà Saigon Marina cũng được đề nghị nhanh chóng sửa chữa, thay thế phần mái kính bị hư hỏng và hoạt động thang cuốn trở lại khi hoàn thành việc thay thế để phục vụ hành khách đi tàu. Hiện, đơn vị liên quan đang khắc phục,  dự kiến hoàn thành thay thế phần mái kính hư hỏng, hoạt động thang cuốn trở lại vào đầu tuần sau, ngày 8.12. 

Lan Chi